محمدباقر بن رضا زند کرمانی اصفهانیشیخ محمدباقر زند کرمانی بن رضا بن حسن بن مسعود خان بن عبدالغنی خان بن صادق خان زند [برادر کریم خان زند]، عالم فاضل و فقیه کامل و واعظ خبیر از علمای عالی‌قدر قرن چهاردهم هجری در اصفهان می‌باشد.۱ - معرفی اجمالیشیخ محمدباقر زند کرمانی بن رضا بن حسن بن مسعود خان بن عبدالغنی خان بن صادق خان زند [برادر کریم خان زند]، عالم فاضل و فقیه کامل و واعظ خبیر از علمای عالی‌قدر قرن چهاردهم هجری. در سال ۱۳۱۲ق در کرمان متولّد شد. در آنجا ابتدا در مکتب‌خانه و سپس در مدرسه سعادت به تحصیل پرداخت و از اساتیدی چون احمد بهمن‌یار و برادرش آقا شیخ محمّدجواد بهره برد. در کنار آن نزد عدّه‌ای از علمای کرمان به تکمیل تحصیلات خود پرداخته و سپس برای آموختن زبان و علوم جدید در مدرسه مرسلین که توسط انگلیسی‌ها ساخته شده بود به تحصیل مشغول شد. او پس از اتمام دروس مقدماتی و سطح راهی اصفهان شد و نزد آخوند ملّاحسین فشارکی، حاج میرمحمدصادق خاتون آبادی، میرسیّدعلی نجف آبادی و میرزا ابوالهدی کلباسی به کسب فیض پرداخت. سپس به قم رفته و در ردیف شاگردان حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی درآمد. در سفر تهران و قم نیز از تحصیل غافل نبود و از بزرگان آن شهرها استفاده می‌کرد تا این که عاقبت به اصفهان آمد و مسجد جامع اصفهان را که رژیم پهلوی به بهانه بازدید سیّاحان داخلی و خارجی بر روی نمازگزاران بسته بود را دوباره باز نموده و نماز جماعت را در آنجا اقامه نمود. همچنین مدرسه ذوالفقار در بازار اصفهان را مرمّت نمود و در آنجا به تدریس پرداخت. ۲ - دریافت اجازه اجتهادمرحوم زند کرمانی از عدّه‌ای از علماء و مجتهدین اجازه اجتهاد اخذ نمود که عبارتند از: ملامحمدحسین فشارکی، حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، شیخ‌محمّدحسین کاشف الغطاء، سیدجمال‌الدین گلپایگانی، آقا میرزا آقا اصطهباناتی و شیخ آقا بزرگ طهرانی. ۳ - شخصیت فردی و اجتماعیاو عالمی آگاه به زمان و متعهد و مسؤول بود و برای ترویج شریعت و امر به معروف و نهی از منکر تلاش فراوان به عمل آورد. وی در برخی از مجالس به وعظ و خطابه می‌پرداخت و با بیانات مستدل و عالمانه خود به مردم درس اخلاق می‌آموخت و اصول عقاید و احکام دین را برای آنان روشن می‌ساخت. از اقدامات عام المنفعه و خیریه ایشان تاسیس انجمن خیریه احمدیه و انجمن خیریه امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) و بنای بیمارستان عسکریه در اصفهان بود. ۴ - وفاتوی در عمر خود به بیماری دیابت مبتلا شده و در آخرین روزهای عمر به کشور آلمان سفر کرد ولی معالجه ثمری نبخشید و ایشان در جمادی الثانی ۱۳۸۹ق وفات یافت. پیکر ایشان به اصفهان انتقال یافته و پس از تشییع باشکوه در تکیه‌ای مخصوص در تخت فولاد مدفون شد. ۵ - تألیفاتکتب زیر از تالیفات اوست: ۱. «فیوضات اللاّمعه فی حال الکتب الاربعه» ۲. «نبذه فی تحقیق کتاب قرب الاسناد و مؤلّفه و اخباره» ۳. «رفع النّزاع من البَین فی الصُّلح المقصود مِنهُ الفرار عن الدَّین» ۴. «اماره الولایه» ۵. «تاریخ مختصر نفت در دنیا» ۶. «رساله فقه فارسی» در احکام آب‌ها ۷. «سوانح ایام عمری» ۸. «ترجمه خطبه الغدیر» به فارسی. [۱]
نجفی، محمدزاهد، فطرت بیدار زمان، ج۱.
[۲]
بلاغی، عبدالحجه، تاریخ نائین، ص۵-۶.
[۳]
نیک‌پور، مجید، نام آوران علم و اجتهاد کرمان، ص۳۹۶-۳۹۱.
[۴]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۱۷-۱۱۶.
۶ - پانویس
۷ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۹۵-۹۶. |